Zeeland Noord-Beveland | ww2research.nl

Reacties derden

DE LUCHTOORLOG

BOVEN ZEELAND

DEEL 1

NOORD-BEVELAND

Het gevaar kwam uit de lucht. Dit is wellicht de beste omschrijving voor de situatie op het eiland Noord-Beveland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zoals meer eilanden in het Zeeuwse-Zuid-Hollandse deltagebied, lag het eiland voor de geallieerden in de aan- en terugvliegroute naar bezet gebied en Duitsland. Als gevolg hiervan waren er diverse vliegtuigcrashes op en nabij het eiland, waarbij onder de bemanningen slachtoffers te betreuren waren. Ook onder de burgerbevolking vallen slachtoffers als gevolg van luchtaanvallen. Dit boek beschrijft deze voorvallen, niet alleen met de militair historische feiten maar de betrokken bemanningsleden worden weer hun menselijk gezicht gegeven dankzij veel informatie van hun families.

Er zijn een paar bijzondere crashes bij, die de luchtoorlog boven Noord-Beveland een bijzonder cachet geven. Zo was er een splinternieuwe Amerikaanse bommenwerper die door misrekening vrijwel onbeschadigd op het eiland werd neergezet. Of het verhaal van een Amerikaanse Mustang piloot die na zijn noodlanding door het verzet wordt opgevangen en vervolgens als doofstomme banketbakker door het leven gaat. En drie afzonderlijke crashes, waarvan drie piloten betrokken raakten bij de grote ontspanningspoging ‘The Great Escape’ uit het Duitse kamp Stalag Luft III.

HISTORIE

In april 2017 wordt een nieuwe uitgave gepubliceerd onder de naam ‘De luchtoorlog boven Zeeland, deel I, Noord-Beveland’. Het boek is samengesteld door Wim de Meester en Kees Stoutjesdijk. Het beschrijft de voorvallen die zich gedurende de Tweede Wereldoorlog boven en nabij het Zeeuwse eiland hebben voor gedaan. Noord-Beveland was tijdens de Tweede Wereldoorlog een relatief klein, agrarisch Zeeuws eiland. Door het ontbreken van strategisch belangrijke objecten zoals havens of vliegvelden kwam het eiland verhoudingsgewijs zonder al te veel problemen door de Tweede Wereld-oorlog. De eilandbevolking werd vanaf medio 1943 evenwel meer met oorlogsgeweld geconfronteerd toen geallieerde jachtvlieg-tuigen luchtaanvallen uitvoerden op transportmiddelen, zowel militair als civiel. Onvermijdelijk vielen hierbij burgerslacht-offers. Voor Noord-Beveland kwam het gevaar daardoor vooral uit de lucht, waarbij het neerkomen van een V-1 in Kortgene op 30 juni 1944 een triest dieptepunt was. Op 2 november 1944 kwam de bevrijding maar tegelijkertijd werd het eiland frontgebied omdat Schouwen-Duiveland bezet gebied bleef tot de capitulatie van Duitsland, wat tot diverse beschietingen en commandoacties leidde. Positief effect van de bevrijding van een deel van Zeeland was dat er een bredere, veiliger zone voor de geallieerde luchtmacht ontstond. Mede daardoor vond op 7 oktober 1944 de laatste crash op Noord-Beveland plaats.

Wim en Kees hebben op basis van het zeer uitgebreide archief van Wim (mede de basis voor de database van de stichting Wings to Victory) in de periode mei 2015-april 2017 met grote zorg het boek samengesteld. Hierbij is een aan zoektocht uitgevoerd naar families van de betrokken bemanningsleden, met als resultaat dat er aanvullingen konden plaatsvinden aan de hand van gegevens van diverse families. Helaas zijn er in totaal toch vierentwintig voorvallen te betreuren (alle nationaliteiten samen) waarbij circa 94 bemanningsleden betrokken waren. Hiervan hebben zestig jonge mannen dit met hun leven moeten bekopen, een relatief hoog percentage van vijfenzestig procent. Reden genoeg om de luchtoorlog boven dit eiland te beschrijven. Opdat we niet vergeten.